การพูด
การพูดเป็นกิริยาของคนโดยใช้ปากและกล่องเสียงเพื่อเปร่งเสีงออกมา เพื่อใช้ในการสื่อสารระหว่างบุคคลโดยอาศัยภาษาเป็นตัวสื่อความหมายของสิ่งที่พูด การพูดเป็นความสามารถเฉพาะของมนุษย์ แต่ก็มีสัตว์บางประเภทสามารถเลียนแบบเสียงพูดของมนุษย์ได้ เช่น นกแก้ว ผู้ที่พูดไม่ได้เรียกว่าเป็นใบ้องค์ประกอบของการพูด
องค์ประกอบของการพูดมี 3 ประการดังนี้
1. ผู้พูด
ผู้พูดเป็นผู้ที่จะต้องถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดเห็น ความรู้สึก ตลอดจนทัศนคติของตนสู่ผู้ฟังโดยการใช้ภาษา เสียง อากับกิริยา และบุคลิกภาพของตนให้มีประสิทธิภาพมากที่สุด ผู้พูดจะต้องคำนึงถึงมารยาทและคุณธรรมในการพูดด้วย
สิ่งสำคัญที่ผู้พูดจะต้องยึดไว้เป็นแนวปฎิบัติคือ ผู้พูดจะต้องรู้จักสะสมความรู้ ความคิดและประสบการณ์ที่มีคุณค่า มีประโยชน์ แล้วรวบรวม เรียบเรียงความรู้ ความคิดเห็นเหล่านี้ให้เป็นระเบียบ เพื่อที่จะให่ถ่ายทอดให้ผู้ฟังเข้าใจง่าย แจ่มแจ้ง
การสะสมความรู้ ความคิดและประสบการณ์ ผู้พูดสามารถทำได้หลายอย่าง ผู้พูดจะต้องมีมีทักษะในการพูด การคิด และการฟัง และมีความสนใจที่จะพัฒนาบุคลิกภาพอยู่เสมอ ซึ่งจะช่วยให้ผู้พูดเกิดความมั่นใจในตนเอง
2. สาระหรือเรื่องราวที่พูด
คือเนื้อหาสาระที่พูดออกไป ซึ่งผู้พูดจะต้องคำนึงอยู่เสมอว่า สาระที่ตนพูดนั้นจะต้องมีประโยชน์ต่อผู้ฟัง อีกทั้งควรเป็นเรื่องที่ทันสมัยใหม่ เนื้อหาจะต้องมีความชัดเจน ผู้พูดจะต้องขยายความคือ ความรูที่นำเสนอต่อผู้ฟังให้มีความกระจ่าง ซึ่งอาจขยายความด้วยการยกตัวอย่างแสดง
การเตรียมเนื้อหาในการพูดนั้นมีขั้นตอนดังนี้
1. การเลือกหัวข้อเรื่อง ถ้าผู้พูดมีโอกาสเลือกเรื่องที่จะพูดเอง ควรยึดหลักที่ว่าต้องเหมาะสมกับ
ผู้พูด คือเป็นเรื่องที่ผูพูดมีความรู้ในเรื่องนั้น และเหมาะสมกับผู้ฟังเป็นเรื่องที่ผู้ฟังมีความสนใจ
2. การกำหนดจุดมุ่งหมายและขอบเขตเรื่องที่จะพูด ผู้พูดจะต้องกำหนดจุดมุ่งหมายแต่ละครั้งให้ชัดเจนว่า ต้องการให้ความรู้โน้มน้าวใจ เพื่อการบันเทิงเพื่อให้สอดคล้องกับจุดมุ่งหมาย นอกจากนี้
ผู้พูดจะต้องกำหนดขอบเขตเรื่องที่จะพูดด้วยว่าจะคลอบคลุมเนื้อหาลึกซึ้งเพียงใด
3. การค้นคว้าและรวบรวมความรู้ ผู้พูดจะต้องประมวลความรู้ ความคิดทั้งหมดไว้แล้วแยกแยะให้ได้ว่าอะไรคือความคิดหลักอะไรคือความคิดรอง
4. การจัดระเบียบเรื่อง คือ การวางโครงเรื่อง การจัดเนื้อหาจะแบ่งเป็น 3 ตอน คือ คำนำ เนื้อเรื่อง และการสรุป
3. ผู้ฟัง
ผู้พูดกับผู้ฟังมีความสัมพันธ์กัน โดยผู้พูดต้องเร้าความสนใจผู้ฟังโดยการใช้ภาษา เสียงกิริยาท่าทางระหว่างบุคลิกภาพของตนในขณะเดียวกันผู้ฟังก็มีส่วนช่วยในการพูดของผู้พูดบรรลุจุดหมายได้โดยการตั้งใจฟัง และคิดตามอย่างมีเหตุผล
จุดมุ่งหมายของการพูด
โดยทั่วไปแล้ว การพูดมีจุดมุ่งหมายที่สำคัญอยู่ 3 ประการ คือ
1. การพูดเพื่อให้ความรู้ความเข้าใจ
2. การพูดเพื่อโน้มน้าวใจ
3. การพูดเพื่อการบันเทิง
หลักการพูดที่ดี
ผู้พูดต้องการสื่อความเข้าใจกับผู้ฟังให้เกิดความสำเร็จในการส่งสารได้ดีนั้นต้องคำนึงถึงหลักการพูดคือ
การอ่านออกเสียงให้ถุกต้องตามหลักภาษา
หลักการพูดที่ดีต้องคำนึง
1. การใช้ภาษา ต้องเลือกใช้ถ้อยคำให้เข้าใจและเหมาะสม
2. ผู้พูดและผู้ฟังต้องมีจุดมุ่งหมายตรงกัน
3. ออกเสียงพูดให้ชัดเจน
4. สีหน้า ท่าทาง ยิ้มแย้มแจ่มใส
5. ท่าทางในการยืนควรสง่า การใช้ท่าทางประกอบการพูด
6. ไม่ควรพูดเรื่องเชื้อชาติ สาสนา การเมือง โดยไม่จำเป็น และไม่ควรพูดแต่เรื่องตัวเอง
7. ไม่พูดหยาบคาย นินทาผู้อื่นไม่พูดแซงผู้อื่นพูดอยู่และไม่ชี้หน้าคู่สนทนา
มารยาทในการพูด
1. พูดด้วยวาจาสุภาพ แสดงหน้าตายิ้มแย้มแจ่มใส
2. ไม่พูดอวดตนข่มผู้อื่น ยอมรับความคิดผู้อื่นเป็นสำคัญ
3. ไม่กล่าววาจาเสียดแซง ก้าวร้าวหรือพูดขัดคอ ใช้วิธีสุภาพเมื่อแสดงความคิดเห็น
4. รักษาอารมณ์ ในขณะพูดให้ปกติ
5. หากพูดในขณะผู้อื่นยังฟังไม่จบ ควรกล่าวขอโทษ
6. ไม่พูดกันข้ามศีรษะผู้อื่น
แหล่งอ้างอิง http:// bhumibol.panyathai.or.th
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น